Í upphafi nýs árs ...

... er rétt að segja frá því markverðasta sem skeði um nýliðin áramót í sumrinu sunnan miðbaugs. Á laugardaginn lagði ég af stað í ferðalag til Te Anau þar sem hjónin hér eiga sumarhús ferðin þangað gekk nú ekki stóráfallalaust fyrir sig því núna eftir tæpa tvo mánuði í Nýja-Sjálandi villtist ég og hafið nákvæmlega engan hugmynd um hvar ég væri staddur. Ég semsagt ákvað að fara aðra leið á mínum litla fjallabíl til að sjá meira af landinu og því stórbrotna landslagi sem hér er að finna en mér fyrirsást að taka eina beygju til hægri og hélt því áfram inní einn dölum suðuralpanna eins fjöllin hér eru kölluð, var á malbiki fyrst en síðan á malarvegi og endaði heima á einhverju sveitabæ við lokað hlið, sneri við þar og tók beygju annars staðar en sá vegur endað á vegartálma litlu seinna, ég komst nú til baka og fann staðinn sem ég átti að beygja á og komst til Te Anau fyrir rest og fannst mjög skondið þegar ég kom inní bókabúð þar að fyrst bókin sem ég sá hét LOST IN NEW ZEALAND.

Á sunnudagsmorgni var ég pikkaður upp af rútu frá real journeys fyrir utan sumarhúsið og fór með henni til Milford Sound sem vinsæll ferðamannastaður í Fiordland þjóðgarðinum, ferðin var alveg þess virði, mikið af stórbrotnu landslagi en ef menn leita að Milford á Google hugsa ég að menn fá bara myndir teknar í sól, það er aldeilis ekki rétt enda rigning daginn sem ég var þar og sjá má á myndunum sem ég setti inn en meðalársúrkoma á þessum stað er nærri 8000 mm, til lásuð rétt ekki 800 heldur 8.000.

Á gamlársdag hélt ég til Mossburn til móts við skiptistúdentana og þaðan var haldið til Wanaka þar sem við eyddum áramótunum. Gistum á farfuglaheimili og eyddum árinu á skemmtistað þar í borg. Verð nú samt að segja að flugeldasýning þeirra kívíbúa er ekkert merkileg, þeir ættu að koma til Íslands og kynnast skotglöðum Íslendingum. Á nýjársdag var síðan haldið á ströndina í Wanaka og legið þar í leti í sólbaði og já ég rauður á bakinu eftir þann dag enda vel sólbrunninn þar. Í gær komum við síðan við á rodeo (kúrekasýning) í Wanaka áður en við héldum heim á leið það var fínasta sýning en ég var það langt frá að ég náði engum krassandi myndum, var mjög fyndið að fylgjast með ungum krökkum sína listir sínar við að halda jafnvægi á brjáluðum kívíhrútum.

Ég fór síðan til baka til Te Anau og var þar í nótt, fólkið reyndi að kenna mér vinsælasta spilið hér sem heitir 500, það er sambland af mörgum spilum, verð að reyna kenna einhverjum það þegar ég kem til baka en ég reyndi að kenna þeim Kana sem er einkennisspil Hvanneyringa, held að það hafi tekist ágætlega en þau þorðu ekki að taka neina áhættu, alltaf ég sem sagði 11 eða 12. Ég hélt síðan heim í dag og er að þvo fötin mín og taka saman föggur mínar hér en fer á kúabúið á morgun er búinn að tala við bóndann þar og boða komu mína, það eina sem ég veit um staðsetninguna er að það stendur „Moonlight farms" á póstkassanum og ég vona að ég finni staðinn svo ég týnist nú ekki aftur. Læt vita af mér þar, ef ekki er ég sennilega enn að leita að staðnum.

Langar síðan að benda á þessa mynd, finnst þetta mjög skondið nafn á læk sem ég rakst á leiðinni til Te Anau.

Milli hátíða

Jólahátíðinni er um garð genginn hér í Kívílandi og hún snerist að mestu um að éta, éta meira og örlítið meira en það. Ég var klæddur upp sem trúður í jólaskrúðgöngunni á aðfangadagskvöld sem er í rauninni ekkert spes dagur hér, endaði með því að allir fóru á pöbbinn. Ég verð nú að viðurkenna að það fór nú svolítill kjánahrollur um mig í skrúðgöngunni en get þakkað fyrir að það þekkti mig ekki nokkur einasti maður, var settur á tvöfalt hjól með farþegasæti og Austin Power var farþegi okkar trúðanna, mun auðveldara að halda jafnvægi á slíku hjóli enda er það eini hluturinn sem ég hef harðneitaða að gera hér eða reyna að læra, segi fólki að það sé mun einfaldar að nota fæturna og ganga. Stundum mætti halda að það væri dauðasynd að ganga, hér er hjól sett í gang til að opna hlið í 50 metra fjarlægð. Hvað um það, hjólreiðin gekk ekki betur en svo að keðjan fór af öðru megin (eftir 2 mínútur) og því mun erfiðar að færa hjólið úr stað, kom þá maður á fjórhjóli og húkkaði í hjólið og dró okkur trúðanna og Austin það sem eftir var skrúðgöngunnar, hann gleymdi hins vegar alltaf að við vorum á bremsulausu hjóli og því nokkrir árekstrar aftan á fjórhjólið þegar hann bremsaði og rykkir þegar hann tók af stað aftur.

Var síðan vakinn upp um sjöleytið á jóladag af börnum hjónanna til að taka upp pakkana, meira hvað fólk getur verið spennt, skil þetta með börn en hálffullorðið fólk það er nú einum of. Ég fékk slatta af gjöfum frá jólasveininum, nýsjálenska minjagripi og sælgæti, fékk súkkulaði Rúdolf, því kívíbúar öfund mig af því að hafa hreindýr á Íslandi. Jóladagur fór síðan í að fjölskylda konunnar kom sama til að borða, foreldra öll systkin, börn þeirra og barnabörn, þetta var eins og vera staddur í fuglabjargi, fólk talaði svo mikið en svona eru víst ættarmót. Annar í jólum var síðan eins nema þá kom saman fjölskylda bóndans. Meðal annars keypti fólkið mutton ham fyrir mig sem hangikjöt hérlendis en ég verð nú að segja að íslenska hangikjötið er margfalt betra en þetta.

Síðustu tveir dagar hafa síðan farið í að sortera ærnar eftir rúning, taka skurðarærnar frá og setja hinar annað, víxla skepnum milli beitarhólfa, færa lömbin frá kynbótaánum, en þá þarf að skrá niður þunga á hverju einasta lambi o.s.frv. Er núna að fara með fjölskyldunni til Te Anau og skoða Milford Sound á sunnudaginn en eyða áramótunum með skiptistúdentunum í Wanaka sem er vinsæll ferðamannastaður aðeins norðar en Queenstown. Ætla enda þessa færslu á smá myndbandi sem staðfestir að hobbitinn á heima hér í landi, ég er of stór fyrir Nýja-Sjáland.

Slepp við jólaköttinn þetta árið

Ég er búinn að fá nýtt jóladress fyrir þessi jól og þarf því ekki að óttast jólaköttinn þetta árið.

Þessu dressi mun ég klæðast í jólaskrúðgöngu á aðfangadagskvöld í Riverton. Óska öllum gleðilegra jóla og farsæls nýs árs, skrifa kannski hér eitthvað milli hátíðanna um jólahald Kiwibúa.

Rúningi lauk í gær þegar kind númer 2407 fór í gegn á þriðja degi rúnings, það var afskaplega gaman þar sem ég var í ullarmeðhöndlun og því nokkur hundruð kíló af ull búin að fara í gegnum hendur mínar. Í dag var síðan kleprahreinsun haldið áfram og klárast að mestu á morgun, þá verða tæplega 1000 lömb eftir og það þykir nú ekki mikið, rétt hálft dagsverk.

Sauðfjárrækt 2 og Drottningarborg

Frá því í síðustu viku hefur regn frekar angrað mig en sólskin og ég held að það rigni meira hér en á Íslandi þegar rignir á annað borð. Góður og ítarlegur pistill hjá Sveini um kleprahreinsun og það er svona helsta starfið síðustu vikuna, fyrst lömb og svo ærnar fyrir rúninginn sem byrjaði í dag. Það eru samt eftir rúmlega 4000 lömb, þannig að það er ekki fjarri lagi það sem Vaggi sagði einhvern tímann í nóvember að hér væru jú 20.000 lappir, þær eru allavega nógu margar framlappirnar sem ég hef handleikið undanfarna daga.

Á miðvikudaginn var vanið undan restinni af ánum og send 220 lömb í slátrun, ég fór með bóndanum í sláturhúsið á fimmtudeginum og fylgdum við lömbunum eftir. Það sem ég get sagt um þetta sláturhús er, það er STÓRT enda eru drepnar 32.000 kindur þar daglega á 4 vinnslulínum á tvískiptum vöktum. Vinnslulínan er í sjálfu sér ekkert mjög frábrugðin íslensku sláturhúsi nema hér eru öll lömb skönnuð og flokkuð skv. niðurstöðu skannans. Ekki get ég sagt að ég hafi séð mikið af fallegum skrokkum, held að flestir þeir sem ég hafi séð hafi átt heima í O1, O2, og P1 skv. EUROP kerfinu, þó horfði maðurinn við skannann lengi á einn skrokk og fannst hann feikna fallegur, held hann hafi verið R2, má sjá mynd af honum hér til hliðar.

Ég verð nú samt að segja að afurðasölukerfið hérlendis er mjög svo asnalegt, ef ég á að útskýra það á einfalda hátt þá verða öll lömb að vera stöðluð í sömu vigt og gerð til að fá sem hæst verð, ef þau verða of feit, of létt eða of þung þá er þér refsað og verið fer niður úr öllu valdi, allt niður í rúmlega 1000 kr íslenskar fyrir lambið. Mjög svo asnalegt kerfi og bóndinn er mjög sammála mér í því.

Hér í nágrenni við mig er hópur af skiptistúdentum víðsvegar að úr Evrópu (Svíþjóð, Danmörk, Englandi, Sviss, Frakklandi, Austurríki og Kanada), hittist hópurinn einu sinni í viku á pöbb í Winton. Um helgin skellti hópurinn sér síðan til Queenstown sem er helsta ferðamannaborgin hér í Kívílandi og slóst ég með í hópinn þar sem sveigjanleiki íslensks menntakerfis er mikill og ég tók tölfræðiprófið 14 klst. á undan öllum á Íslandi og lofaði að senda engar upplýsingar um innihalds prófsins á Internetinu. (Ég var nú heldur ekkert að gera góða hluti í þessu prófi, samt nóg til að ná held ég.) Við gistum í sumarhúsi sem einn af hópnum útvegaði, það var fínt að vera þar en ég svaf nú ekki mikið á steinsteyptu gólfi í bílskúr þar sem ég var í síðasta bílnum sem kom og engin dýna eða rúm eftir fyrir mig.

Á laugardeginum skellti ég mér síðan á Shotover Jet og Rafting. Það var mjög fínt og ég held á ég segi með hógværð að vegurinn niður að ánni þar sem við störtuðum sé sá hrikalegast sem ég hef farið á minni ævi, ekki fyrir lofthrædda og Hellisheiði eystri er eins og Mýrdalssandur í samanburði við þennan vega, var ekki með myndavél en ekki heppilegt að hafa hana með í svona ferðalag. Ferðin niður ána gekk ágætlega og tíminn var fjandi lengi að líða þegar ég féll útbyrðis í flúðum, báturinn valt yfir mig, ég náði ekki andanum og sá bara myrkrið undir bátnum var mjög varkár eftir það í öllum flúðum eins sjá má á mynd hér til hliðar. Sumir í hópnum skelltu sér í fallhlífarstökk en ég er víst of þungur fyrir slíkt og einföld eðlisfræði segir mér að ég myndir fara helming hraðar niður en léttast fólkið í hópnum. Mér fannst þó skondnara að ég væri of þungur fyrir að fara á hestbak með hópnum, það eru víst 95 kg takmörk á hestana hér, ef það gilti um íslenska hestinn líka mætti ég nú bara ekki ferðast um á hesti enda væru mörkin milli 70-80 kg ef farið er eftir stærð hesta, þannig að ég vísa nú bara í fyrri skrif mín um geymslustað kívíhesta. Um kvöldið komst ég í mjög svo íslenskar aðstæður þegar hópurinn skellti sér á Ísbarinn en þar er hitastigið -6°C og allir dressaðir upp í kuldaúlpu og vettlinga áður en farið er inn og aðeins heimilt að dvelja þar í 30 mínútur. Held að mætti markaðssetja svona á Ísland fyrir lítinn tilkostnað að vetrarlagi, það er ekki alltaf hlýtt á fjárhúsgrillunum á Hvanneyri.

Í morgun var ég síðan sendur að slá eitt beitarhólf þar sem var mikið af þistlum, var mjög svo sáttur við það enda rigning úti en auðvitað tókst mér að klúðra sláttuvélinni á fjórða hring, það bjargaðist nú samt og mér tókst að klára að slá hólfið áður en ég fór að hjálpa til við rúninginn. Þetta var samt ekki greiðusláttuvél þó mætti ætla það af fyrri skrifum mínum, aðeins nær nútímanum en það. Læt þetta nægja í bili.

Hvíti víkingurinn

Frá því að ég ritaði síðast um tækniframfarir Nýsjálendinga hefur svosem ekki margt skeð, jú dráttavélarvinnan er búin að því er ég held vonandi enda búinn að fá alveg nóg af þessum tæknivæddu vélum. Á föstudaginn var ég í girðingarvinnu og þar var notað mjög sérstakt tæki til að reka niður stauranna, ég hef ekki séð svona tæki áður, má sjá hér, spurning um að einhver flytji svo tæki inn og fari að markaðssetja á Íslandi, veit ekki, held að járnkall og sleggja séu góð og gild tæki m.v. þetta eftir reynslu mína af því á föstudaginn, væri kannski spurning um að ydda staurana hér líka þá gengi þetta hraðar.

 

Ég er nú ekki mjög tæknisinnaður maður og yfirleitt vanur því að tæki bremsi þegar maður stígur á bremsurnar, ég var því mikið búinn að velta því fyrir mér af hverju allar gömlu Ferguson dráttavélarnar hér væru bremsulausar með öllu þegar maður færi niður smá halla. Á föstudaginn var ég síðan sendur á Fergussyninum með ámoksturstækin þar sem við vorum að girða, staðsetning ofarlega í brekku. En til að komast þangað þarf líka að fara niður brekku og það þó nokkuð bratta og langa brekku (myndi giska á að halli hennar væri nálægt 40%), og ég get alveg sagt eins og það er ekkert mjög gaman að fara fríhjólandi niður slíka brekku á gömlum bremsulausum Ferguson. Á tímabili var ég hvítari en allt sem hvítt er horfandi á árekstur með skóflu ámoksturstækjanna við brekkuna uppí mót, hafði orð á þessu bremsuleysi við Tony og hann hló að mér og spurði mig hvort Graeme hefði ekki kennt mér á mótorbremsuna, nei það gerði hann ekki. Þá eru allar Fergusonvélarnar (engin af svipuðum Fergusonvélum sem ég hef séð á Íslandi hefur þennan útbúnað) hér útbúnar með slíku en ekki vissi ég það og ekki mikið fyrir að prófa handföng og stangir á tækjunum hér því þau eru ekkert svo ný af nálinni. Vitandi þetta gekk heimferðin betur en ég er samt á því að fótbremsa eigi líka að virka á dráttarvélum. Hefði verið gaman að ná mynd af andlitssvip mínum þarna.

 

Í gær var síðan byrjað á því að venja lömbin undan ánum og það get ég sagt þar er unnið mjög hratt. Vakin upp klukkan sex í gærmorgun og byrjað á því að reka allt heim á jörðinni þar íbúðarhús Tony er (þar eru 1400 kindur), síðan var flokkað í sundur lömb og ær, þyngstu lömbin eða 245 stk send í sláturhús, hin öll ormahreinsuð (eitthvað um 1800), þetta var allt búið um tvöleytið, þá var hafist handa við „dagging the lamb“ sem er akkorðsvinna, ætla ekki að skýra það út nánar hér en sá sem kemur með góða skýringu á því í athugasemd fær nýsjálenskan minjagrip þegar ég kem aftur til Íslands. Það var klárað um hádegi í dag þá voru ærnar flokkaðar og skurðarærnar teknar úr hópnum og sendar í sláturhús eða „the Rolla´s“ eins og Tony orðaði það. Síðan er rúningur í næstu viku en haldið áfram að venja lömbin undan hér heimavið í vikunni.

 

Á laugardaginn fór ég og hjálpaði Young Farmers að beiðni Tony´s að „crutching the lamb“ á bæ í nágrenninu. Það var mjög gaman og um kvöldið var síðan grillveisla í ullarskýlinu hjá einum að meðliðum samtakanna, þar var ekki heilgrillaður hrútur eins tíðkast á Hvanneyri í boði heldur heilgrillaður göltur. Fínasta skemmtun og fínt fyrir mig að hitta fólk og reyna að gera mig skiljanlegan. Á sunnudaginn átti húsmóðir svo afmæli og var því öllu tekið rólega hér, grillveisla utandyra, var nú meira á skuggsælum stöðum því það var ríflega 30°C hiti og mér fannst ekkert gaman að vera í sólargeislunum, er ennþá að aðlagast þeim. Seinnipart sunnudagsins var jólaundirbúningur með því setja upp jólaskraut og jólatréð, þar þurfti hjálp stóra Íslendingsins til að setja jólaengilinn á toppinn. Gerði það að góðum og frjálsum vilja en fyrir mér eru ekkert að koma jól, það er sumar og það eru ekki jól á sumrin, það verður því fróðlegt að upplifa jól að sumri hér úti, því til staðfestingar finnst mér kjánalegt að hlusta á jólalög í sól og 30°C hita.

 

Þakka fyrir allar athugsemdir við síðustu færslu en hef þetta við þær að bæta … ætli það hafi ekki verið glampinn af mínum hvítu leggjum sem lokkaði ærnar í gegnum hliðið Sveinn, ég var allavega ekki í graskögglapoka, en grasið virtist mun grænna við ljósið frá mér en dagsbirtuna … og Axel ég held að smalabrjálæðingar þurfi ekkert að óttast hvort sem er í Dölunum eða Skagafirði, íslenska kindin verður aldrei svona ekki nema einhverjum detti í hug að flytja inn nýtt kyn til kynbóta vona samt ekki þar sem íslensk sauðfjárrækt er enn að berjast við síðasta innflutning í Skagafjörð … ef einverjum langar að senda mér jólakort óskast það sent í Ásgarð, sé það þegar ég kem heim, held að póstsamgöngur yfir hnöttinn taki mjög langan tíma er allavega ekki enn búinn að fá hrútaskránna sem var send af stað fyrir nokkrum vikum svo ég sé ekki alveg á gati í hrútafræðum þegar ég kem aftur til Íslands auk þess sem ég skipti um bú núna í lok mánaðar og veit ekki nákvæma staðsetningu enn.

Follow me

Það var uppúr ...

... seinni heimsstyrjöldinni sem íslenskur landbúnaður byrjaði að tæknivæðast með tilkomu aukins fjármagns í íslenskt hagkerfi. Marga þá hluti sem þóttu nútímalegir á þeim tíma má nú finna á búvélasafninu á Hvanneyri fínpússaða og flotta en hluta þeirra má sjá enn þann dag í dag í notkun hérna megin veraldar. Í dag var semsagt byrjað að sá SWEDE sem ég held að séu fóðurrófur og kindunum er beitt á að vetrarlagi en til þess er notuð algjör fornaldarsáðvél sem dreifir saman fræi og aukamuldum fosfór svo hann brenni ekki fræið. Það má sjá þennan undragrip í myndunum sem ég setti inn núna. Mitt hlutverk var að standa á spýtu og moka til áburði í hólfunum og passa að fræhólfið stíflaðist ekki, þetta væri nú kannski allt í lagi í einn dag en okkur tókst ekki að sá nema í 8 ha og það eru sennilega um 15 ha eftir. Ég teldi nú allt í lagi að fá eitthvað betra og afkastameira tæki í þetta verkefni. Ég var nú ekkert of góður í að standa á spýtunni enda myndi þetta ekki standast vinnulöggjöf á Íslandi enda á kafi í moldarryki og því fór ég nú bara að líta eftir þessu öðru hvor á endunum á stykkinu en var þess á milli að hósta moldarfosfórryki úr mér og anda að mér fersku lofti. Held að bóndinn hafi alveg skilið mig en ég auglýsi eftir Vinnueftirliti þessa lands, hér hefðu Grétar Einarsson, Jói Ellerts og Haukur Þórðar. þarft verk að vinna með sín fræði sem kennd eru í bændadeildinni.

Talandi um bændadeildina þá held að það sem ég lærði þar og taldi óþarfa sé alltaf að nýtast mér betur og betur hér. Ég sagði einhvern tíman frá frumstæðri vélfötu á fyrstu dögum mínum hér, um helgina var ég einn heima og var þess heiðurs aðnjótandi að mjólka heimilskúna Heiðu og fóðra kálfana og hundanna. (Leit ekkert á þessar 5000 kindur, þær eru aukaatriði) Það gekk ágætlega en þvílíkt og annað eins skrapatól sem þessi vélfata er, held meira að segja að Sigtryggur myndi aldrei fást til að kenna á hana og Jóhannesi Reykdal hefði aldrei dottið í hug að flytja slíkt tæki til Íslands þegar hann hóf vélvæðingu sína rétt fyrir 1930. Þannig að ef einhver af nemendum bændadeildar sem eiga að vera lesa fyrir próf núna eru að lesa þennan pistil, eitt ráð frá mér, það er tilgangur með öllu sem troðið er í hausinn á ykkur þó maður sjái hann ekki í upphafi, ég er alltaf sjá hann betur og betur í annarri heimsálfu.

Um daginn hitti ég Uncle Chris sem mágur konunnar hér, hann fór aðeins að spjalla við mig þó ég sé nú ekki mikill spjallari á engilsaxnesku, spurði útí ferðalagið hingað og ég sagði honum frá því að það hefði verið sérstakt fyrir mig að keyra á vinstri vegarhelmingnum af því það væri hægri umferð á Íslandi. Hann sagði þá, já þið eruð eins og Ameríkubúar. Ég sagði nú bara já en var hugsað til þess í dag við erum eins og Ameríkubúar og flest allar vestrænar velmegandi þjóðir, það eru bara þriðja heims ríki, Bretar og breskar nýlendur sem keyra vinstra megin eftir minni bestu vitund, og já sum jarðvinnslutækin hér eiga heima í þriðja heiminum ekki í velmegandi landi eins og NZ myndi flokkast undir.

Þessu til staðfestingar þá hef ég séð ansið skondið tæki á ferðinni hér öðru hvoru, hér er verktaki að heyja fyrir bændur, hann fer framhjá bænum öðru hvoru og dinglast með tvöfalda hjólrakstravél sem raka í miðjuna og tekur ca. 5 metra, svona eins og flestir Íslenskir verktakar myndu nota tveggja stjörnu stjörnumúgavél við, hef aldrei séð svona tæki og veit ekki til þess að það sé til á Íslandi en segir ýmislegt um þá tækni sem er til staðar hérlendis.

En að öðrum tæknimálum, ég skil núna mjög vel af hverju fjórhjól var fundið upp og bændur tóku að nýta það við smölun sauðfjár. Ég gerðist semsagt svo vaskur að fara á hestbak, hesturinn var kannski í samræmi við stærð mína en á eins hast hross hef ég aldrei komið og var hálfpartin smeykur þegar það tók á rás með mig á hraðstökki þar sem hnakkurinn sem ég var með myndi flokkast sem barnastærð og ístöðin því alltof stutt og jafnvægi mitt á baki eftir því. Held að ég láti hestamennsku vera það sem eftir lifir dvalar minnar hér og skil mjög vel af hverju flestöll hross eru ekki seld dýrar en á u.þ.b. 15.000 kr. íslenskar hér og sum eru aðeins seld á dollar eða um 50 kr. íslenskar, kannski að hrossræktartengill Óðins Gíslasonar eigi við um þessi hross, er samt ekki viss um það þekkist í matarflórunni hér. Semsagt, ÍSLENSKT - JÁ TAKK, mun skárra en þetta útlenska dót.

Þakka fyrir góða hugmynd Eddu af hanadrápi, held ég láti það nú samt vera því það yrði mjög kvalarfullur dauðdagi fyrir greyið ef ég notaði markatöngina á þessu búi, hún er semsagt með einu stöðluðu marki, líkist markinu Tvíbitað á Íslandi og ég held að það yrði mjög seinlegt að nota hana á hanann, á sennilegast eftir að sakna hans þegar ég fer eins og Mæja benti á í sinni athugasemd.

Sauðfjárrækt

Á miðvikudaginn fór ég með bóndanum á milli þeirra STUD búa sem stunda skráningu og ræktun á Coopworth hérlendis. STUD búin stunda sauðfjárbókhald á ánum og rækta hrúta sem eru síðan seldir til annarra búa sem rækta Coopworth en stunda ekki bókhald. Markmið ferðarinnar á miðvikudaginn var að velja þá hrúta sem þessi ræktunarhópur ætlar að nota fyrir sjálfa sig á næsta tímabili til að framrækta sínar ræktunarlínur.

Þegar hrútarnir eru valdir er bara horft á tölur á blaði og kynbótaeinkunnar sem er reiknuð út í NZ peningum, þ.e. hvers mikið afkvæmi þessa hrúts munu skila framyfir meðaltalið í dollurum. Kynbótaeinkunnin byggir á BLUP mati fyrir nokkra þætti sem eru síðan reiknaðir saman í eina heildareinkunn. Einkunnin byggir á ormum í skít (þ.e. hversu mikið ormalyf þarf til að drepa alla orma viðkomandi einstaklings), fjölda fæddra lamba, lamba til nytja, vaxtarhraða lambanna, kjötþunga og loks á ullarmagni. Þetta er svosem allt gott og gilt nema ég held að ég myndi ekki vilja nota svona kerfi á Íslandi.

Þetta var merkisreisa og gaman að hlusta á kallana þó ég hafi ekki alltaf skilið þá, en þeir skutu hver á annan og voru ekki alltaf sammála um hver væri besti einstaklingurinn, ekki fannst mér hrútarnir neitt fallegir enda held ég að Coopworth væri svona mest megins O skrokkar á Íslandi. En það voru valdir fjórir hrútar og þeir verða notaðir á næsta tímabili og hefur hvert búi hrútinn í viku. Það sem mér finnst síðan best í þessari ræktun er það að 4-5 hrútum er sleppt saman í beitahólf með 500 kindum, allir með litabelti og sitt hvern litinn, síðan er skráð eftir því hvaða litur er á ánni til að vita hver faðirinn er. Veit ekki, gengur kannski í svona stórum hóp, gilda kannski önnur lögmál þar en ég hefði haldið að það væru nú einhverjar ær sem fengju hjá tveimur hrútum og því hæpið að byggja ætternisskráningu á því.

Í gær fór ég síðan á New Zealand Ewe Hogget Field Day en á honum er verið að verðlaun besta búið fyrir góðan árangur í sauðfjárrækt. Þar voru veitt verðlaun fyrir besta búið í sex flokkum (Crossbred, Coopworth, Romney, Perendale, Composite og Fine Wools), síðan var efsta búið valið úr þessum flokkum og verðlaunað sérstaklega en í ár var það bú I&K Pullar í Springfield en þau rækta Coopworth. Fengu einkunnina 97,3 af 110 mögulegum. Einkunnin er byggð á (afurðum hjarðar (lömb fædd, til nytja, ullarmagn og kjötmagn+flokkun) gildir 60 stig, eiginleikar ullar 20 stig, ræktunarmarkmið bænda 10 stig og erfðir og samræmi hjarðarinnar 20 stig). Get alveg tekið undir að hjörðin hjá þeim hjónum var falleg og þar sá ég loksins kindur sem ekki voru shitty að aftan, veit svosem ekki hvað hefur þurft mikið ormalyft til þess. Að lokinni verðlaunaafhendingu var farið í skoðunarferð um jörðina, 50 bílar í strollu um öll beitarhólfin, útvarpssendir í einum bíl og bóndinn sagði frá hvað bæri fyrir augum hverju sinni. Að þessu öllu loknum var síðan grillveisla og ég held bara að ég hafi étið yfir mig, fékk loksins kartöflur sem var ágætis tilbreyting frá kartöflumúsinni sem ég fæ á hverjum degi.

Svo ég haldi nú áfram á sauðfjárræktarlegum nótum þá var meðalviktin á lömbunum í síðustu viku 16,99 kg sem mér finnst nokkuð gott af 37-38 kg lífþunga. Þau flokkuðustu þokkalega og í skönnun var nýtanlegt kjöt 55,57% af skrokknum. Fyrir þetta fékk bóndinn ca. 135000 kr. íslenskar eða um 3700 kr á lamb, þar af voru 200 kr fyrir gæruna.

Besta að enda þetta á einhverju öðru en sauðfjárrækt en í nótt varð jarðskjálfti hér rétt fyrir klukkan fimm, ég rumskaði við hann, allavega hristist húsið og mér segja fróðir menn að hann hafi mælst 5,9 á Richter, upptökin hljóta samt að hafa verið langt í burt því mér fannst ekki vera af þessari stærðargráðu. Mér til mikillar ánægju  forskrúfaðast haninn við jarðskjálftann og galaði ótt og títt það sem eftir lifði nætur sem sínum yndislega falska hreim.

Meira af rúningi

Fyrir þá sem trúa ekki þessu heimsmeti bendi ég á þessa síðu hér, hér er hægt að horfa á umfjöllun Close up. Veit ekki hvað þetta verður lengi inná þessari síðu. http://tvnz.co.nz/view/page/497100/1464796 Smella á Counting Sheep, þar er umfjöllunina að finna.

Síðan er á þessari síðu hægt að skoða hin ýmsu rúningsmet. http://www.shearingworld.com/records/records9.htm Bendi á að Craig Anderson sem þarna er að finna er bróðir Tony sem er vinnumaður hér.

Fleira var það ekki í bili, blogga seinna um hrútaskoðun sem ég fór með bóndanum á í gær.

Hugarheimur Nýsjálendinga

Það er svosem ekkert nýtt að frétta af mér, hér var frekar kalt í dag, rigning og í verstu hryðjunum var úrkoman líkust því sem ég myndi kalla slyddu uppá ástkæra ylhýra og því ekkert mjög spennandi að vera í útivinnu. Dagarnir hafa farið að mestu í dráttarvélavinnu og ég get ekki sagt að það sé neitt mjög spennandi að hristast á opinni dráttarvél með jarðvinnslutæki sem sum hver er aftan úr grárri forneskju. Hélt þetta væri búið í síðustu viku þegar klárað var að sá grasfræi í 25 ha., en þá á eftir að vinna akra fyrir sweeties, (held að það sé notaða á veturna) eða eins og vinnumaðurinn Tony orðaði það "another boring week with tractor work".

Af því ég nefndi nú Tony þá er hann mikið búinn að velta Íslandi fyrir sér síðan ég kom og í einum kaffitímanum (tetímanum, hér er drukkið mikið te, menn fá sé meir að segja te í 28°C hita, skil ekki hvernig það er hægt) sótti hann landkortabók og jú Ísland fannst í nýsjálenskri landabréfabók, pínulítið og eiginlega efst í vinstra horninu. Þegar hann var búinn að skoða kortið mjög vel og hugsa um allt það sem hann var búinn að spyrja mig um Ísland, velti hann því mikið fyrir sér af hverju Grænland héti ekki Ísland og Ísland, Grænland.

Síðan ef ég er kynntur fyrir einhverjum, hér er Jolli frá Íslandi og búið hans er með rúmlega 400 kindur og um 2000 ha. lands. Þetta finnst þeim merkilegt og mikil landsóun því hér eru 5000 kindur á um 500 ha. Þetta er ekki einu sinni samanburðarhæft, hér er allt annað veðurfar fyrir utan slydduna í morgun. Ég var líka eitt sinn spurður hvort við hefðum pinnatætara á Íslandi (Íslendingar er mun lengra komnir í uppfæra jarðvinnslutækin frá síðustu öld), ég sagði svo vera þá var ég spurður (í gríni þó) hvort við notuðum pinnatætarann til að hræra upp í ísnum í jarðveginum.

Eitt sinn spurði Tony mig hvert íslenska orðið væri fyrir sheep og ég svaraði fljótu bragði, kind, SAUÐKIND og Tony hermdi eftir og náði þessu, síðan sagði ég að vonda orðið væri rolla, Tony fannst miklu léttara að bera það fram. Skömmu seinna spurði hann mig hvert íslenska orðið væri fyrir lamb og ég svaraði fljótu bragði lamb. Þetta fannst honum alveg stórmerkilegt og spurði af hverjum við notuðum ekki bara sheep líka fyrst við notuðum lamb. Ég sagði honum að það viss ég ekki en eftir þetta þann daginn þegar kom shitty sheep eða horuð ormaveik kind (the ugly sheep) sagði Tony alltaf, rolla, rolla.

Svo ég endi þetta nú á einhverjum nýsjálenskum fréttum þá var í Close up þætti kvöldsins, sambærilegt Kastljósinu eða Íslandi í dag, umfjöllun um nýsjálenska stúlku sem var að bæta heimsmetið í rúningi. Hún rúði 648 á kindur á 9 klukkutímum eða um 50 sek með hverja (hún lagði allar sjálfar, tek fram að þetta voru allt lömb). Núna þurfa rúningsmennirnir á Íslandi (Maríus, Helgi Haukur) bara fara að æfa sig svo þeir geti slegið þetta met.